Wat is yoga?
Contact met het lichaam
Yoga, zoals men dat in het Westen doorgaans beoefent, is hatha-yoga: de yoga van het lichaam. Allerlei andere vormen van yoga zijn van deze oorspronkelijke vorm afgeleid. Met name in de tweede helft van de vorige eeuw heeft yoga een aanpassing naar onze ‘leefstijl’ ondergaan. Het doel van de beoefening is nu vooral het lichamelijk welzijn, ofwel het stimuleren van ontspanning, vitaliteit en gezondheid.
Het lichaam is de ingang om je bewust te worden van jezelf, te voelen waar je vastzit, ‘niet stroomt’. En hoe je daar door oefening en aandacht beweging en inzicht in krijgt.
Psychische en fysieke kwalen — zo zegt yoga — zijn altijd uitdrukkingen van disharmonie in jezelf en je relatie met je omgeving. De beoefening van yoga maakt het verstoorde evenwicht zichtbaar, én helpt het herstellen.
Het is een op zich prachtig gegeven dat alles terugkomt in je lichaam. Het fungeert als een soort bliksemafleider voor alles wat je denkt en voelt. Zo raak je je mentale en emotionele spanningen kwijt. Je lichaam is daar natuurlijk niet blij mee. Dat wil van nature bewegen, ontspannen, leven. Door zijn spanningen en ongemak laat het lichaam zien hoe je op andere vlakken niet stroomt. Yoga nodigt je uit om daar verandering in te brengen.
De oefeningen en de werkingen
Hatha-yoga heeft tot doel je zowel geestelijk als lichamelijk in optimale conditie te brengen. Het bestaat uit een geïntegreerd geheel van oefeningen. De nadruk daarbij ligt op een bewust gebruik van lichaam en ademhaling. Je doet rekkingen, draaiingen en buigingen, zowel staand, zittend als liggend, evenwichtsoefeningen en zogenaamde omkeerhoudingen. Je leert de juiste manier van aanspannen, samentrekken, en ontspannen en verruimen.
De oefeningen zijn erop gericht blokkades — zowel fysieke als geestelijke — tevoorschijn te brengen en vervolgens los te laten. Zo kan de levensenergie vrij gaan stromen, en hervind je je natuurlijke evenwicht. Levensvreugde, vertrouwen en vitaliteit keren terug.
Yoga brengt lichamelijke processen — bijvoorbeeld onze spijsvertering of zenuwstromen — in balans. Spieren versoepelen en de algehele lichaamshouding verbetert. De gewrichten hervinden hun natuurlijke beweeglijkheid. Hoofdpijn, rugklachten, vermoeidheid, ademproblemen en andere fysieke klachten kunnen al na korte tijd sterk verminderen of zelfs geheel verdwijnen.
Yoga is een tegenwicht tegen de eenzijdige belasting van het lichaam (teveel zitten!). Het heeft bewezen een bijzonder positieve uitwerking te hebben bij de behandeling van hedendaagse klachten als vermoeidheid, stress en burn-out. Het helpt je op weg naar een gezond evenwicht tussen inspannen en ontspannen. Ontdaan van het gejaag en gehaast dat onze tijd zo kenmerkt.
Voor wie
Leeftijd en souplesse zijn maar ten dele belangrijk: je stemt je in het oefenen eenvoudig af op wat wel of niet kan, op wat je mogelijkheden en beperkingen zijn. Het gaat bij yoga niet zozeer om je feitelijke prestatie maar om je volledige, aandachtvolle inzet.
Omdat yoga doen (net als het leven) vooral ervaren is, ligt de aandacht bij jezelf. Je doet yoga voor jezelf, niet voor een ander. Jij bent de spil van je wereld, bij jou ligt het begin.
De rijkdom van yoga is dat ze aan ieder die dat wil onderdak biedt, jong of oud, getroebleerd of levenslustig, stram of soepel. De deur staat altijd open….
Yoga individueel
Yoga kan een belangrijke steun zijn tijden in tijden van lichamelijke en geestelijke worsteling. Dan kan het goed zijn individueel, dus een-op-een, yoga te doen. Je wordt niet gestoord door andere mensen in de groep, en krijgt de volle en precieze aandacht te krijgen die je nodig hebt. De oefeningen zijn afgestemd op wat voor jou het meest heilzaam is.
Wil je meer informatie, neem dan gerust contact met me op.
Een filosofisch staartje…
Yoga is van oorsprong een geestelijk pad, een weg naar ‘bevrijding’. Een grondgedachte van yoga is dat een mens de mogelijkheid tot totale vervulling in zich draagt, maar vooralsnog gevangen zit in zichzelf. We zijn verward en vol onvervuld verlangen. We weten niet wie we zijn. Dat is helaas een gegevenheid voor bijna ieder mens.
Een andere gedachte is dat wijzelf de spil van ons bestaan zijn. In ons ligt ook de mogelijkheid tot verandering. Onze grootste verlangens zijn vrijheid, liefde en verbondenheid. Yoga biedt een methode om die grootse dingen in je leven te brengen. Om jezelf vrij te maken van allerlei beperkingen en van het onbevredigende leven dat daaruit voortvloeit. Ten diepste geeft yoga de mogelijkheid verbinding te maken met je oorspronkelijke geest, de natuurlijke staat van openheid, vreugde en aanwezigheid.
Traditioneel volgt yoga een achtvoudig pad. In feite is dat een pad van beheersing. Omdat beheersing uiteindelijk vrijheid geeft.
Op de eerste plaats is er het naleven van soort ‘gedragscode’ voor je dagelijkse leven: je doet geen dingen die schadelijk en juist wel dingen die heilzaam voor je zijn (yama en niyama). Denk hierbij aan het beoefenen van vriendelijkheid, waarheidsliefde, geweldloosheid, zuiverheid, zelfonderzoek. Het begint dus met de beheersing van je doen en laten.
Vervolgens is er — van grof naar subtiel — de beoefening van de beheersing van het lichaam (asana), de adem (pranayama), het kunnen terugtrekken van de zintuigen (pratyahara) en het concentreren en beheersen van de geest (dharana, dhyana en samadhi). Is dit alles verworven, dan ligt vrijheid aan je voeten.
Als gezegd, in het Westen is vooral de lichamelijke beoefening van yoga (asana en pranayama) ‘ingeburgerd’ geraakt. Het geestelijke pad vindt minder navolging.